Archaiczna polifonia, tańce i praktyki rytualne z regionu Shoplouk
Prezentacja archaicznej polifonii, tańców i praktyk rytualnych
wykonywana przez grupę starszych kobiet, Bistritsa Babi, w regionie
Shoplouk. Obejmuje diafonię, znaną też jako polifonię shoppe,
pradawne formy tańca łańcuchowego horo oraz rytuał lazarovane,
ceremonię inicjacyjną dla młodych kobiet. Diafonia jest specyficznym
rodzajem śpiewu polifonicznego, w którym jeden bądź dwa głosy tworzą
melodię składającą się z izvikva, co oznacza „krzyczeć”, oraz z buchi
krivo oznaczające “nierówne dudniące ryki”, podczas gdy pozostali
śpiewający utrzymają monotoniczne buczenie, które jest podwajane bądź
potrajane w celu uzyskania dźwięczniejszej melodii towarzyszącej
prowadzącym śpiewakom. Tancerze, ubrani w tradycyjne stroje, zazwyczaj
trzymają się w talii lub za pasek i tańczą w kole, poruszając się lekko
przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara. Układ ten wykonywany jest
w wielu wersjach, w zależności od rodzaju pieśni i celu rytuału.
Charakterystyczną cechą przedstawienia jest to, że rytm muzyki i występ
taneczny nie jest zsynchronizowany.
Nestinarstwo
Taniec na rozżarzonych węglach, doroczny rytuał wiosenno-letni praktykowany w dniu świętych Konstantyna i Heleny (21 maja według kalendarza juliańskiego, 3 czerwca według kalendarza gregoriańskiego) w wioskach gór Strandży, w południowo-wschodniej Bułgarii – m.in. w Byłgari. Rytuał ten ma zapewnić udane zbiory i dobrobyt dla całej wsi. Przygotowania do obchodów obejmują czyszczenie studni, zebranie pieniędzy na zakup najczęściej barana (Kurban) przygotowywanego na ucztę dla całej wsi oraz przygotowanie wielkiego stosu drewna pod ognisko na centralnym placu wsi. W dniu obchodów przenosi się rankiem ikony świętego Konstantyna i Heleny z cerkwi do stolniny, gdzie zostają one bogato udekorowane. Następnie wyprowadza się ikony i święty bęben, którego dźwięki mieszają się z dźwiękami gajdy w pochodzie do studni świętego Konstantyna (nestinerasko horo). Studnia zostaje uroczyście otwarta i każdy z uczestników nabiera wody,
następnie rozpoczyna się rytualna uczta, której przewodzi albo ksiądz
albo główny tancerz. Uczestnicy, przy dźwięku świętego bębna, formują okrąg wokół dopalającego się ogniska, a tancerze – mężczyźni (nestinari) i kobiety (nestinarki) – rozpoczynają taniec na rozżarzonych węglach, wpadając często w trans. Wierzy się, że żar parzy jedynie grzeszników. W dniu następnym
prowadzona jest procesja, głównie kobiet, do studni świętej Heleny,
która zostaje uroczyście otwarta i z której uczestnicy czerpią wodę.
Kilimy z Cziprowci
Produkcja kilimów w Cziprowci rozwinęła się na początku XVIII w. Kilimy tkane są do dziś w tradycyjny sposób – mężczyźni zajmują się gręplowaniem i farbowaniem włóczki a tkaniem – na krośnie pionowym – kobiety. Do farbowania używane są głównie farby pochodzenia naturalnego z liści i kwiatów lokalnych roślin i kory drzew. Wyróżniają się właściwą im kompozycją, motywami zdobniczymi i barwami. Najbardziej znane motywy są stosowane powszechnie i występują
nawet w herbie miasta.
Wykonywanie kilimów jest związane z wierzeniami, zaklęciami i obrzędami.
Przed rozpoczęciem pracy tkaczki modlą się i wypowiadają zaklęcia, a
podczas pracy śpiewają i snują opowieści. Córki i wnuczki uczą się od
swych matek i babek, często w czasie wspólnej pracy nad dużymi kilimami.
fuente:www.unesco.org
Surowa – święto ludowe w regionie Pernika
Co roku w dniach 13 i 14 stycznia w regionie Pernik, w zachodniej
Bułgarii, z okazji Nowego Roku obchodzonego według kalendarza
juliańskiego odbywa się święto ludowe Surova. Głównym elementem obchodów jest pochód maszkar Survakari
we wioskach w całym regionie. Przebierańcy noszą ogromne nieraz maski i
specjalnie na tę okazję uszyte kostiumy z dzwonkami. Pierwszej nocy
grupy mężczyzn, kobiet i dzieci udają się w kierunku centrum wsi, gdzie
zapalają światła i bawią się z publicznością. Niektórzy spośród
uczestników odgrywają charakterystyczne role, na przykład przywódcy,
nowożeńców, kapłana, niedźwiedzia. Nazajutrz, wczesnym rankiem, zbierają
się, aby chodzić po wsi i odwiedzać domy nowożeńców, symbolicznie
łącząc ich w pary i odprawiając obrzędy z niedźwiedziem dla zapewnienia
im zdrowia. Gospodarze czekają na ich przybycie z okolicznościowym
posiłkiem i upominkami. Po zakończeniu święta Survakari często
przekazują zebrane dary na rzecz sierot i biednych.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz